پیشگیری و درمان کتو اسیدوز دیابتی
نوشته :رویا خداداد کارشناس پرستاری از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه
ویراستار علمی : دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه
پیشگیری :
به منظور پیشگیری از DKA ، به بیماران باید قواعد «روز ناخوشی» جهت کنترل دیابت در دوره ی
بیماری ها را آموزش داد. مهمترین مطلبی که باید به بیماران آموزش داد این است که نباید بروز تهوع و استفراغ ، مصرف انسولین را قطع کنند. در این شرایط ، بیمار باید مقدار انسولین (یا مقادیر توصیه شده برای روزهای ناخوشی) را تزریق کند وهمچنین سعی کند به طور مرتب به منظور پیشگیری از هیدراتاسیون باید هر ساعت مقداری مایع بنوشد و هر 3تا4 ساعت قند خون و کتون ادرار را اندازه گیری کنند. اگر بیمار نتواند به علت استفراغ مایع بنوشد یا میزان قند خون و کتون همچنان بالا باقی بماند باید با پزشک خود تماس بگیرد. به بیماران توصیه می شود برای روزهای ناخوشی غذای اماده داشته باشند.
درمان طبی:
درمانDKA علاوه بر کنترل هیپرگلیسمی شامل اصلاح کم ابی ، اتلاف الکترولیتها و اسیدوز می باشد.
هیدراتاسیون: جبران کم ابی برای تأمین خونرسانی بافتی لازم است. علاوه بر این، جایگزینی مایعات باعث افزایش دفع گلوکز از طریق کلیه ها می شود. ابتدا سرم نمکی 9/0% با سرعت بسیار بالا ( 5/0 تا یک لیتر در ساعت) برای مدت 3-2 ساعت تجویز می شود. برای بیمارانی که مبتلا به هیپرتانسیون یا هیپرناترمی هستند یا در معرض نارسایی احتقانی قلب قرار دارند می توان سرم نمکی هیپرتونیک 45% تجویز کرد. بعد از گذشت چند ساعت اول، سرم نمکی 45% بهترین سرم برای ادامه ی درمان می باشد به شرط آنکه فشار خون بیمار ثابت باشد و سطح سومی سدیم پایین نباشد. پس از رسیدن قند خون به 300mg /dl یا کمتر از سوم قندی برای بیمار استفاده می کنند تا از کاهش بیشتر قند خون جلوگیری شود. اگر بیمار دچار شوک باشد از آلبومین ( افزایش دهندگی حجم )( منقبض کننده ی عروقی ) استفاده می شود.
جایگزینی پتاسیم : بعضی از عواملی که باعث کاهش غلظت سومی پتاسیم در جریان درمان DKA
می شود.
- اصلاح کم ابی که با افزایش حجم پلاسما، باعث غلظت سرمی K می شود. جبران مایعات از دست رفته باعث افزایش دفع K از طریق ادرار نیز می شود.
- تجویز انسولین باعث تسهیل ورود K از مایعات خارج سلولی به داخل سلولها می شود.
K+ : 10meg/h هنگامیکه k+ پلاسما زیر5/5، ECG طبیعی ، جریان ادرار برقرار و Cr طبیعی باشد. تجویز
Meq/l 80-40 در هنگامیکه k+ پلاسما زیر meq/l 5/3 باشد یا بی کربنات استفاده شده باشد.
تجویز انسولین رگولار: 20-10 واحد IV یا IM ، سپس 10-5 واحد در ساعت توسط انفوزیون IV ، افزایش 10-2 برابر آن در موارد عدم پاسخ در مدت 2-4 ساعت.
مداخلات پرستاری:
- بیمار بهتر است در ICU تحت نظر درمان قرار گیرد.
- برای بیمار یک یا رد رگ مناسب و بزرگ گرفته شود.
- در صورت وجود هیپوکسی (PO2< 80mmhg) اکسیژن به میزان 2-3 Lit/min تجویز شد.
- در صورت وجود اختلالات هوشیاری و یا کوما ، کلیه ی اقدامات کلاسیک بعمل آید.
- فشار خون و نبض در ابتدا هر نیم ساعت به مدت چهارساعت ، سپس هر یک ساعت به مدت 4 ساعت و بالاخره هر 4-2 ساعت کنترل در چارت مخصوص ثبت شود.
- مونیتورینگ ECG صورت گرفته و تغییرات الکتروکاردیوگراف حاصل از اختلالات پتاسیم دقیقاً تحت نظر قرار گیرد.
- در صورت وجود تب یا شک به عفونت پس از ازدحام کشتهای لازم ( کشت خون و ادرار) و آزمایشات مربوطه بهتر است درمان با انتی بیوتیک شروع شود:
Amp Ceftizoxime 1-2 gr IV/q8h
http://www.sahand272.blogfa.com/
http://www.sahand2722.parsiblog.com/
http://www.rs272.parsiblog.com/
WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI