آپاندیسیت حاد یک رازهمیشگی !!

نوشته :رویا خداداد کارشناس پرستاری از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه

ویراستار علمی : دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه

التهاب آپاندیسیت را آپاندیسیت حاد گویند. آپاندیسیت یک زائده انگشت ماند با طولی در حدود 10 سانتی متر می باشد که بلافاصله زیر دریچه ایلئوسکال به سکوم تخلیه می شود اگر به طور کامل تخلیه نشود چون قطر آن کوچک است و مستعد انسداد و عفونت می باشد.

اپیدمیولوژی و میزان بروز:

حداکثر میزان بروز اپاندیست حاد در دهه دوم و سوم زندگی رخ می دهد. مردان بیشتر از زنان دچار می شوند . و نوجوانان بیشتر از بالغین مبتلا می شوند. در هر سنی به وجود می آید ولی در سنین 10 تا 20 سالگی شایع است.

پاتوفیزیولوژی :

آپاندیست به علت پیچ خوردگی یا انسداد ، ملتهب و دچار ادم می شود.

انسداد ممکن است به علت وجود ماده توده مدفوعی ف تومور و یا جسم خارجی باشد. فرایند التهاب، فشار داخل مجرا افزایش می یابد در نتیجه یک درد عمومی شدید و پیشرونده در قسمت بالای شکم به مدت چند ساعت ایجاد می شود. این درد بعداً در ربع تحتانی راست شکم لوکالیزه می شود و گاهی اپاندیس ملتهب و چرکی می شود.

 تظاهرات بالینی :

علت اولیه درد شکمی است که با انقباضات یا اتساع لومن آپاندیس ایجاد می شود

درد در اطراف ناف یا ناحیه اپیگاستر وجود دارد و با نیاز فوری به اجابت مزاج یا عبور گاز همراه است

به طور معمول درد در ناحیه ربع تحتانی راست ( MC Burneys) واقع است.

تهوع و استفراغ در 50 الی 60 درصدموارد رخ می دهد

اگر آپاندیسیت نزدیک مثانه باشد تکرار ادراری رخ می دهد.

اگر آپاندیسیت رتروسکال یا لگنی باشد ممکن است بیمار فاقد تندرنس که تنها یافته بالینی وجود تندرنس در پهلو ویا در ناحیه رکتوم یا لگن است.

درجه حرارت معمولاً کمی افزایش یافته است اگر بیشتر از 8/38 درجه باشد وجود پرفوراسیون را مطرح میکند.(تاکیکاردی متناسب با افزایش درجه است).

آنمی و وجود خون در مدفوع به ویژه در افراد مسن تشخیص اولیه کارسینوم را مطرح می کند.

در 1 مورد از 1000 حاملگی آپاندیسیت رخ می دهد و شایعترین بیماری خارج رحمی است که نیاز به جراحی شکم دارد.

نکته : علامت Rovsing s یاد آور دردی است که در لمس ربع تحتانی راست شکم پس از لمس ربع تحتانی چپ ایجاد می شود.

اگر آپاندیسیت پر فوره باشد درد انتشار می یابد و وضعیت بیمار بدتر می شود.

ممکن است در آپاندیسیت یبوست هم وجود داشته باشد که تجویز میلین ممکن است سبب پرفوراسیون آپاندیس ملتهب شود.

vنکته: معمولاً در بیماری که تب، تهوع و درد دارد نباید میلین تجویز شود.

بررسی و یافته های تشخیصی

     CBC انجام شود تا افزایش WBC مشخص شود.      شمارش لکوسیت بیش از  خواهد بود(mg10(

     شمارش نتروفیل ممکن است بالای 75% باشد

   عوارض:

عارضه اصلی پرفوراسیون آپاندیس است که منجر به پریتونیت یا آبسه می شود.

نکته :نشانه های پرفوراسیون عبارت است از :تب بالای 3/38 درجه سانتی گراد،ظاهر توکسیک،تداوم درد،حساسیت شکمی

در صورت تشخیص جراحی انجام می گیرد.

 درمان طبی : مداخلات اورژانسی :وصل کردن سرمR/L  ،  NGT‍ ساکشن CBC، ( شمارش الکترونیک ها و گلبولهای قرمز و قند خون)

-       در صورت وجود تب : پاشویه کردن بیمار، کم کردن پوشش بیمار ، دادن مایعات ، دادن آسپرین و

 استامینوفن جهت جلوگیری از پارگی و ایجاد پرتونیت حاد بیمار باید سریعاً جراحی کرد